Jump to content

ବାଟମଙ୍ଗଳା

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
ବାଟ ମଙ୍ଗଳା ମନ୍ଦିର
ବାଟ ମଙ୍ଗଳା ଦେବୀ
Religion
ଅନୁବନ୍ଧଗୁଡ଼ିକହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ
Districtପୁରୀ
Location
Countryଭାରତ
ମଙ୍ଗଳା ମନ୍ଦିର, ପୁରୀ

ବାଟ ମଙ୍ଗଳା ମନ୍ଦିର ହେଉଛି ହିନ୍ଦୁ ଦେବୀ ମା ମଙ୍ଗଳାଙ୍କ ପାଇଁ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଏକ ମନ୍ଦିର । ଏହି ମନ୍ଦିରଟି ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶରେ ଥିବା ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କ ପବିତ୍ର ପୁରୀ ସ‌ହରଠାରୁ ୭ କିମି ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ ।[୧] ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରକୁ ଯାଉଥିବା ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ଭକ୍ତବୃନ୍ଦ ଏହି ମନ୍ଦିରକୁ ଦଣ୍ଡବତ କରିକି ଯାଆନ୍ତି । ବ୍ୟବ‌ହାରିକ କଥାବସ୍ତୁ ଅନୁସାରେ, ଭକ୍ତବୃନ୍ଦ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରକୁ ଯିବା ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରଥମେ ଏହି ମନ୍ଦିରରେ ପ୍ରାର୍ଥନା କରନ୍ତି ।

କିମ୍ବଦନ୍ତୀ[ସମ୍ପାଦନା]

ଲୋକ‌କଥା ଅନୁସାରେ, ଥରେ ବ୍ରାହ୍ମା ଏଠାକୁ ଆସିଥିଲେ, ସେ ଆଖପାଖରେ ଶୂନ୍ୟତା ଅନୁଭବ କଲେ ।[୨] ସେହି ସମୟରେ ମାଆ ବାଟ ମଙ୍ଗଳା ଆବିର୍ଭାବ ହୋଇ ତାଙ୍କୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଆଡ଼କୁ ପଥ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରିଥିଲେ । ଏହିପରି ବ୍ରହ୍ମା ତାଙ୍କର ଲକ୍ଷସ୍ଥଳରେ ପ‌ହଞ୍ଚିଥିଲେ ଓ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡିୟ ସୃଷ୍ଟିର ରଚନା କରିଥିଲେ ।

ଅବସ୍ଥିତି[ସମ୍ପାଦନା]

ମାଅ ବାଟ ମଙ୍ଗଳାଙ୍କର ଏହି ମନ୍ଦିରଟି ପୁରୀ-ଭୁବନେଶ୍ୱର ୮ନଂ ରାଜ୍ୟ ରାଜପଥରେ ଗଲାବେଳେ ଅଠରନଳାଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୩ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ ।[୩] ମନ୍ଦିର ମୁଖ୍ୟ ଦେବୀ ମାଆ ମଙ୍ଗଳାଙ୍କର ସୁନ୍ଦର ସୁନ୍ଦର ୩ଟି ଆଖି ସ‌ହ ଭୁଜଦ୍ୱୟ ପଶା ଓ ଅଙ୍କୁଶ ଧାରଣ କରିଥାନ୍ତି । ମାଆ ନିଜ ଆସ୍ଥାନରେ ପଦ୍ମାସନା ଭଙ୍ଗୀ ସ‌ହ ହସ ହସ ମୁଖରେ ବିରାଜମାନ କରିଛନ୍ତି । ସେ ଦେବୀ ଦୁର୍ଗା, ମହା ମଙ୍ଗଳା, ସର୍ବମଙ୍ଗଳା ଏବଂବାଟ ମଙ୍ଗଳାଙ୍କର ମନ୍ତ୍ର ସ‌ହିତ ପୂଜା ପାଆନ୍ତି ।[୩]

ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା[ସମ୍ପାଦନା]

ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ବାଟର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ରାସ୍ତା ଅଥବା ମାର୍ଗ । ଯେହେତୁ ମାଆ ମଙ୍ଗଳା ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ଯିବାକୁ ମାର୍ଗ ଦର୍ଶାଇଥାନ୍ତି, ସେଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ବାଟମଙ୍ଗଳା ନାମରେ ସର୍ବତ୍ର ଜଣାଯାଏ । ଜଗନ୍ନାଥ ଦର୍ଶନ ପାଇଁ ପୁରୀ ଅଭିମୁଖେ ଯାଉଥିବା ସମସ୍ତ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ଓ ଭକ୍ତମାନଙ୍କୁ ମାଆ ବାଟ ମଙ୍ଗଳା ବାଟ କଢ଼େଇ ନିଅନ୍ତି ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି । ପୁରୀ ଭ୍ରମଣରେ ଆସୁଥିବା ସମସ୍ତ ଯାତ୍ରୀ ତ‌ଥା ଶ୍ରାଦ୍ଧାଳୁ ବୃନ୍ଦ ମାଆଙ୍କ ପାଖରେ ଶ୍ରଦ୍ଧା ଓ ଭକ୍ତିର ସ‌ହ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିଥାନ୍ତି, ଯାହା ଫଳରେ ଆସିବା ଏବଂ ଫେରିବା ବେଳେ ସେମାନଙ୍କର ଯାତ୍ରା ନିରାପଦ ଏବଂ ସୁଖମୟ ହେବ ।[୩]

ନବକଳେବର ସମୟରେ ମହାପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପାଇଁ ଆସୁଥିବା କାଠବୋଝେଇ ଶଗଡ଼ ଗୁଡ଼ିକ ମାଆ ବାଟ ମଙ୍ଗଳାଙ୍କ ପାଖରେ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିବା ପରେ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ଭିତରକୁ ପ୍ରବେଶ କରିଥାନ୍ତି ।[୩]

ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରମୁଖ ପର୍ବ ଯଥା, ଦୁର୍ଗାପୂଜା, ଦଶହର, ଚୈତ୍ର ମଙ୍ଗଳବାର ଆଦି ବେଶ ଆଡ଼ମ୍ବର ସ‌ହକାରେ ଏହି ମନ୍ଦିରରେ ପାଳନ କରାଯାଏ ।

ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]

  1. Jena, Somanath (June 2004). "Kakatpur Mangala and Batamangala of Puri" (PDF). Orissa Review. Retrieved 2 January 2015.
  2. Dash, Durgamadhab (October 2012). "Goddess Batamangala" (PDF). Orissa Review. Retrieved 2 January 2015.
  3. ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ ୩.୩ "BATA MANGALA TEMPLE". Retrieved 20 July 2016.